Orhun Yazıtları Göktürk (Köktürk) imparatorluğunun ünlü hükümdarı Bilge Kağan döneminden kalan yazılı taşlardır. Bu taşlar, hem maddî hem de manevi bakımdan Türk dili, kültürü ve tarihinin en değerli anıtlarıdır. "Türk" kelimesi, Türk milletinin adı olarak ilk defa bu bengü taşlarda... devamı
Ud kelimesinin aslı Arapça dır: "sarısabır veya ödağacı" anlamındaki "el-oud'dan gelir. Baştaki 'el'- kelimesinin, bazı dillerde olup bazılarında olmayan harf-i tarif (belirgin tanım edatı) olduğunu bilen Türkler bu edatı atmış, geriye kalan 'oud' ('eyn, waw, dal) kelimesini de -gırtlak yapıları... devamı
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATININ ÖZELLİKLERİ :1-) 1923-1940: Kurtuluş Savaşı, birlik-beraberlik, ilke-inkılaplar, Atatürk-Halk, Anadolu ve Anadolu insanını, memleket edebiyatı, Türk tarihi, sosyal hayat, yoksulluk 2-) 1940 sonrası:II Dünya Savaşı, işçi-emekçi-halk-köylü, darbeler, bireysel duygu... devamı
Arapça "edeb" sözcüğünden türetilmiştir.Okuyanlara estetik (sanatsal) bir doyum sağlamak amacıyla yazılmış ya da böyle bir amacı olmasa bile biçimsel ve içeriksel özellikleriyle bu düzeye ulaşabilen bütün yazılı eserlere edebiyat denir. Edebiyat bir anlatım biçimidir.... devamı
Destanlar ulusların yazı öncesi çağlarında oluşmuş olağanüstü olaylarla, doğaüstü kahramanlarla ve kahramanlıklarla yüklü, öyküleyici özellikler taşıyan uzun şiirlerdir. Destanlar, eski çağlarda ezgiye eşlik etmeye en uygun biçimde, çoğunlukla nazımla düzenlenmiştir. Epik şiirin... devamı
CUMHURİYET DÖNEMİNDE ÖĞRETİCİ METİNLER : DENEME: Yazarın özgürce seçtiği bir konu üzerinde kesin yargılara varmadan kendi görüşlerini, düşüncelerini anlattığı düzyazı türüne deneme denir. Fransız yazar Montaigne, İngiliz yazar Bacon, edebiyatımızda Ahmet Haşim'in "Bize Göre" adlı eseri ilk... devamı
2.GÖKTÜRK DEVLETİ Bu savaş Göktürklerin Ötüken'e hakim olmalarını sağladı.Kutluk Kagan'' ilan edildi ve ''İLTERİŞ'' ünvanını aldı. İlteriş Türkçe de devleti derleyip, toparlayan manasına gelir. İLTERİŞ KAĞAN (682-692)İlteriş önce... devamı
13-15. YÜZYILDA OLAY ÇEVRESİNDE OLUŞAN EDEBİ METİNLER : Bu dönemdeki eserlerin kaynağını, İslamiyet öncesi destanlar ve İslami dönemde oluşan hikayeler oluşturmaktadır. Bu eserlerden bazıları Arap ve Fars edebiyatlarından alınan olaylara milli unsurların eklenmesiyle oluşturulmuştur.... devamı
Göktürk Devleti'nin yıkılmasından sonra kurulan Uygur hanlıklarından kalma eserlerdir. Daha çok Buda ve Mani dininin esaslarını anlatan metinlerdir. Bunlar Turfan yöresinde yapılan kazılarda ortaya çıkarılmıştır.... devamı
Ahenk: Ahenk kelimesi uyum anlamına gelmektedir. Edebiyatta ise kelimelerin birbiriyle ses ve anlam bakımından etkileyici bir bütün olması anlamındadır. Şiirde ahenk; ustaca kullanılan ses akışı,söyleyiş, ritm, ölçü ve her türlü ses benzerliğiyle sağlanır... devamı
Türk toplumunda tiyatronun ne zaman başladığına dair kesin bilgiler bulunmamaktadır. Ancak ozanların; "yuğ, sığır, şölen" adı verilen dinsel törenlerdeki gösterileri Türk tiyatrosunun temeli sayılmaktadır. Türk edebiyatında tiyatro ihtiyacı asırlarca... devamı
Düzyazı Türleri / Anlatmaya Bağlı Türler - Roman : Yaşanmış ya da yaşanabilecek olayları yer ve zaman belirterek bir kurgu içinde anlatan, öyküden daha uzun yazılara roman denir. Romanda olaylar geniş ve ayrıntılı olarak ele alınır. Romanda bir ana olay ve onu destekleyen küçük yan olaylar vardır.... devamı
MEKTUP :Birbirinden ayrı yerlerde bulunan kişi veya kurumlar arasında özel veya resmî haberleşmeyi sağlayan yazı türüne "mektup" denir. Mektup Türleri: Mektuplar "edebî mektuplar", "özel mektuplar", "resmî mektuplar", "iş mektupları" ve "açık mektuplar" olmak üzere temelde beşe ayrılır. Bunların dışında... devamı
DENEME : Bir yazarın kendi isteğine göre seçtiği herhangi bir konuda kesin yargılara varmadan, kişisel düşüncelerini kendi kendisiyle konuşuyormuş havası taşıyan bir üslupla kaleme aldığı yazılara "deneme" denir. Deneme, yazarın gözlemlediği ya da yaşadığı olay, olgu, durum ve izlediği varlıklarla... devamı
Sav, İslamiyet öncesi Türk edebiyatında atasözünün karşılığıdır. Bir düşünceyi, bir deneyimi, bir öğüdü, en az sözcükle kısaca anlatan kalıplardır. Biçim olarak bir düz yazı tümcesi veya bir şiir dizesi gibi olabilirler. İslamiyet öncesi Türk edebiyatına ait savların kimileri küçük... devamı
Düzyazı Türleri / Anlatmaya Bağlı Türler - Fabl, Halk Hikayeleri : 4.FABL: İnsanlar arasında cereyan eden olayları hayvanlar bitkiler ya da cansız varlıklar arasında geçiyormuş gibi göstererek bu yolla insanlara ahlak ve ibret dersi vermek örnek göstermek ya da bir düşünceye güç kazandırmak isteyen bir çeşit masaldır.... devamı
DİVAN EDEBİYATINDA NAZIM TÜRLERİ-2 : 16. SÛRNAME:Sözlükte, sûr; "düğün, ziyafet, şenlik; nâme de mektup, risale, kitap" anlamlarına gelmektedir. Terim olarak, pâdişâhların erkek çocuklarının (şehzadelerin) Sûr-ı Hıtân denilen sünnet düğünlerini; kızlarının veya kız kardeşlerinin Sûr-ı Ârûs, Sûr-ı Velîme... devamı
Düzyazı Türleri / Anlatmaya Bağlı Türler - Efsane, Destan 1.EFSANE: Olağanüstü kahramanların hayatlarını ve başlarından geçen olayları anlatan yazı türüdür. 1. Hayal gücünün ürünü ve bilinen en eski türdür. 2. Arapçadaki karşılığı ustûre, Farsçadaki karşılığı fesane, Yunancadaki karşılığı ise mitos dur.... devamı
SOHBET :Bir yazarın günlük olaylar arasından seçtiği bir konuyla ilgili kendine özgü görüş ve düşüncelerini fazla derinleştirmeden karşısındakilere konuşuyormuşçasına anlattığı yazı türüne "sohbet (söyleşi)" denir. Sohbet yazılarına eskiden "muhasebe" denirdi.... devamı
GARİP AKIMI (BİRİNCİ YENİ)Temsilcileri: Orhan Veli Kanık, Melih Cevdet Anday, Oktay Rıfat. Bu şairler, 1941 yılında birlikte yayımladıkları "Garip" adlı şiir kitabı ile yeni bir çığır açtılar. Bu çığıra "Garip Akımı (Birinci Yeni)"; şairlerine de "Garipçiler" denir.... devamı
GEZİ YAZISI (SEYAHATNAME) : Herhangi bir kimsenin, daha çok bir edebiyat sanatçısının gerek yurt içinde gerekse yurt dışında gezip gördüğü yerlerdeki toplumları, kentleri, yerleri, yaşayışları, âdet ve töreleri, gelenek ve görenekleri, doğal ve tarihî güzellikleri, ilgi çeken değişik yönleri edebî bir üslup... devamı
COŞKU VE HEYECANI DİLE GETİREN METİNLER (ŞİİR)-ÖZ ŞİİR (SAF ŞİİR) ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞİİR : 1-) İdeolojiden uzak, "Sanat sanat içindir", önemli olan iyi ve güzel şiir yazmak, Şiir soylu bir sanat, 2-)Bu şairler üzerinde, önceki dönemlerin saf şiir savunucuları olan Yahya Kemal ile Ahmet Haşim'in ciddî anlamda... devamı
TÜRK EDEBİYATINDAN İLKLER : 1.Türk edebiyatının ilk yazılı ürünleri: 8.yy'da yazılan Orhun Abideleri 2.İlk anı: Moğol imparatoru Babürşah'ın Babürname'si 3.İlk bibliyografya: Kâtip Çelebi'nin yazdığı Keşfü'z Zünun 4.Türk edebiyatının ilk tasavvuf şairi: Ahmet Yesevi 5.Türkçenin ilk dil bilgisi... devamı
Sözlü Edebiyat, Türklerin henüz yazıyı kullanmadıkları dönemdeki edebiyattır. Bu dönem edebiyatı sözlü olarak üretilmiş ve kulaktan kulağa yayılarak varlığını sürdürmüştür. Bu dönemde edebiyatımızı Şamanizm, Manihaizm, Budizm gibi dinler etkilemiştir. İslamiyet öncesi Türk edebiyatı... devamı
M.S.VIII. yüzyıla gelinceye kadar Türklerin henüz yazıyı kullanmadıkları dönemdeki edebiyattır. Bu dönem edebiyatı, sözlü olarak üretilmiş ve kulaktan kulağa yayılarak varlığını sürdürmüştür. Bu dönem edebiyatı müzik eşliğinde ("kopuz" adı verilen sazla) dile getirilmiştir. Ölçü, ulusal ölçümüz olan "hece" ölçüsüdür. Nazım birimi... devamı