Zarf (Belirteç)
ZARF (BELİRTEÇ)
Fiilleri, çeşitli yönlerden belirten sözcüklerdir. Ayrıca fiilimsileri, sıfatları, adlaşmış sıfatları ve zarfları da çeşitli yönlerden belirtirler.
Müdür bey güzel konuştu.
Yarın çok çalışmalıyız.
Çocuk şimdi yukarı çıktı.
Yalova'ya ne zaman gideceksin?
Bize pek sıcak davrandı.
Durum (Hal) Zarfı (Nasıl?)
Annesine sessizce bir şeyler söyledi.
Güneş yavaş yavaş kayboldu.
Babam bana öyle söyledi.
Şair üzgün görünüyordu.
Çocuklar güle oynaya evlerine gidiyor.
Konuk sanatçı ayakta alkışlandı.
Zaman Zarfı (Ne zaman?)
Dün size uğramıştım.
Az önce buradan çıktılar.
Bu kasabada kışın kimsecikler kalmaz.
Eylülde yapraklar sararır.
Bugün okula erken gittim.
Artık sevmeyeceğim.
Geceleyin bir ses böler uykumu.
Güneş henüz doğmamıştı.
Yağmur hâlâ yağıyor.
Geçen hafta köye gitmiştim.
UYARI: Zaman bildiren her sözcük zarf görevinde olmayabilir. "Ne zaman?" sorusuna cevap vermiyorsa zarf değildir.
Akşam şairlere ilham verir. (isim)
Yarını düşünüp üzülme. (isim)
Yer - Yön Zarfı (Nereye?)
aşağı yukarı
içeri dışarı
ileri geri
öte beri
Yukarıdaki sözcükler;
ek almadan fiili belirtirse yer - yön zarfı, Çocuk aşağı indi.
ek almadan ismi belirtirse sıfat, Çocuk aşağı kata indi.
ek aldıklarında isim olur. Çocuk aşağıya indi.
Azlık - Çokluk (Miktar) Zarfı (Ne kadar?)
Seni durakta çok bekledim.
Fazla uğraşmayın onunla.
Adam pek konuşmadı.
Biraz gülsen ölür müsün?
UYARI: Bu zarflar fiilimsileri, zarfları, sıfatları, adlaşmış sıfatları da belirtebilir.
"En, daha" sözcükleri üstünlük belirtecidir.
Öğretmenimiz çok konuşmayı sevmezdi. (fiilimsiyi)
Dün daha güzel söylemişti şarkısını. (zarfı)
Pek şirin bir sahildi burası. (sıfatı)
Hava oldukça soğuktu. (adlaşmış sıfatı)
Sınıfın en çalışkanı Burak'tı. (adlaşmış sıfatı)
Soru Zarfı
Buraya nasıl geldin?
Ne zaman yola çıkacaksınız?
Çocuk ne kadar beklemiş?
Neden gülüyorsun?
Dün niçin gelmedin?
Sen niye ağlıyorsun?
Ne gülüyorsunuz?
Şu sözcükler de zarftır:
elbet, elbette, kesinlikle, mutlaka, şüphesiz, asla, hiç,
belki, yine, gene, tekrar, ikide bir, bir daha
Ekleyen : Mehmet Akif Güner