Ders Notları, Konu özetleri

I. TOPLUMSAL KURUMUN TANIMI

Toplumsal kurum; “Bir toplumda örgütlenmiş, göreli bir bütün oluşturan düşünceler, davranışlar, değerler ve normlardır.”

Toplumsal kurumlar, insanların ortak ve temel ihtiyaçlarını (beslenme, barınma, korunma gibi) gidermesine yönelik ortaya koyduğu toplumsal ilişki ve rollerin kurumsallaşması sonucu oluşmuştur. Toplumsal kurumlar toplumda hâkim olan değer ve normlara göre şekillenir.

Temel toplumsal kurumlar şunlardır; Aile, eğitim, din, ekonomi, siyaset ve boş zamanları değerlendirme

 

II. TOPLUMSAL KURUMUN ÖZELLİKLERİ

1- Toplumsal kurumlar her toplumda bulunmaları bakımdan evrenseldirler.

2- Toplumsal kurumlar ihtiyaçlardan doğmuştur ve ihtiyaçların karşılanmasında işlevseldir.

3- Aynı kurum, toplumdan topluma ve zamanla biçim ve işlev değişikliğine uğrayabilir.

4- Toplum, bütünlük gösterdiğinden, kurumlardan birindeki değişme diğerlerini de etkiler.

5- Yeni ihtiyaçlar, yeni kurumları ortaya çıkarır.

6- İşlevini tümüyle yitiren, toplum içerisinde hiçbir ihtiyacı karşılamayan kurumlar ortadan kalkar.

7- Toplumsal kurumların değişme hızı birbirinden farklıdır. Bir kurum (ekonomi) hızlı değişirken bir başkası (din) daha yavaş değişebilir.

8- Her toplumsal kurumun kendine özgü yapısı ve kuralları vardır.

9- Toplumsal kurumlar birbirleriyle ilişki içindedir.

10- Toplumsal kurumlar oldukça uzun bir sürekliliğe sahiptir.

11- Kurumların toplumdaki önem ve güç dereceleri birbirinden farklıdır. Bazı toplumlarda din kurumu, bazı toplumlarda siyaset veya ekonomi kurumu etkili olabilmektedir.

12- Toplumsal kurumların çeşitli işlevleri vardır. Bazı toplumsal kurumlar bazı işlevlerini diğer kurumlara devredebilirler. Mesela; ailenin bazı işlevlerini eğitim kurumu üstlenmektedir.

© dersimiz.com

III. TOPLUMSAL KURUMLARIN İŞLEVLERİ

1- Toplumsal ilişkilerin belli kurallara ve kalıplara göre yapılmasını gerçekleştirerek olumlu işlev üstlenir.

2- Değişme ve gelişmeyi engelleme eğilimi ile de olumsuz işlev üstlenir.

3- Her toplumsal grubun toplumsal ihtiyaçlara bağlı olarak getirdiği zorunlu temel işlevlerinin yanında açık olmayan örtülü (gizli) amaç ve işlevleri de vardır. Mesela; aile kurumunun temel amacı neslin devamını sağlamak iken, örtülü amacı bireyin meslek seçimi veya zengin olmayı sağlamak olabilir.

Ekleyen : SERKAN DÖRTKAŞ