Tarih Araştırmalarında Uyulması Gereken Kurallar
TARİH ARAŞTIRMALARINDA UYULMASI GEREKEN KURALLAR:
- Doğal etkenler (dağlar, denizler, iklim, tabiat olayları), ruhsal etkenler (üzerinde araştırma yapılan kişi veya toplumların karakteri), medeni etkenler (toplumun yaşayış tarzı, kültür seviyesi, ekonomik ve ticari etkenler (toplumların üretim şekilleri, geçinme şartları, yollar, gemicilik, kervan ticareti), kültürel etkenler (toplumun bilim, edebiyat, din anlayışı, devlet yönetim biçimi ve kültür düzeyi) göz önünde bulundurulmalıdır.
- Olaylar güvenilirliği test edilmiş olan kaynaklara dayandırılmalıdır.
- Olaylar arasında neden - sonuç ilişkisi kurulmalıdır. Çünkü bir olayın sonucu diğer olaya neden olmaktadır.
- Olayların açıklanmasında yer ve zaman unsurları belirtilmelidir. Bir olayın geçtiği yerin bilinmesi, olayın ortaya çıkmasında ve sonuçlanmasında coğrafi koşulların etkisinin anlaşılmasını sağlar. Olayın zamanının belirtilmesi ise önceki ve sonraki olaylarla ilişkilerinin açıklanmasını, günün koşullarının ortaya konulmasını kolaylaştırır.
- Tarihi olaylarla ilgili kural koymak, genelleme yapmak mümkün değildir. Her olayın başka olaylarla benzeryönleri olduğu gibi kendine özgü özellikleri de vardır. Bu nedenle iyi bilinmeyen bir olay benzer başka bir olayın neden ve sonuçları açıklanamaz.
- Yeni belgeler bulundukça, bu belgeler ile ilgili tarihi olaylar yeniden değerlendirilmelidir.
- Tarafsız olmaya özen gösterilmelidir. Kanıtlanabilir ve nesnel olan bilgilerin kullanılmasına dikkat edilmelidir.
Uyarı: Tarih araştırmalarında tarafsızlığın sağlanması için,
1-Tarihi gelişmelerin sonuçlarının bütün boyutları ile ortaya çıkması için olayların üzerinden belli bir süre geçmelidir.
2-Olaylar birçok kaynaktan yararlanılarak incelenmelidir.
3-Olaylar meydana geldiği dönemin koşulları ve değer yargıları ile değerlendirilmelidir.
4-Araştırmacılar kendi değer yargıları, dinsel ve milli (ulusal) duygularıyla hareket etmemelidirler.
TARİHİN TASNİFİ (SINIFLANDIRILMASI)
Var oluşundan günümüze kadar insanlığın yaşadığı tarih bir bütündür. Ancak bu bütünü, bir defada inceleyip öğrenebilmek, ya da bu bilgilerin tamamını başkalarına öğretebilmek mümkün değildir. Bu nedenle sınıflandırmalar yapılır. Tarihi sınıflandırmamızın nedeni öğrenmeyi, öğretmeyi, araştırmayı kolaylaştırmaktır.
Uyarı: Tarihin sınıflandırılması geçmişte yaşanan olayların incelenmesini ve tarih öğretimini kolaylaştırır.
Tarih; Konusuna, Yerine (Mekân) ve Zamanına göre sınıflandırılmıştır.
1-Mekâna (Yere) Göre Sınıflandırma
Tarihin, mekâna göre sınıflandırılmasına coğrafi sınıflandırma da denir. Bu sınıflama belirli bir bölgenin tarihini incelemek amacıyla yapılır. Burada kıtaların, ülkelerin, bölgelerin, şehirlerin hatta köylerin tarihi söz konusudur. Örnek: Avrupa tarihi, İstanbul tarihi vb.
2-Konuya Göre Sınıflandırma
Bu sınıflandırma insan topluluklarının siyasal, ekonomik, zihinsel, sosyal, dini, sanatsal vb. yönlerini ayrı ayrı inceler. Bu sınıflamada öğrenilmek istenen konu ayrıntılarına inilerek araştırılır. Örnek: Uygarlık tarihi, düşünce tarihi, ekonomi tarihi, sanat tarihi, bilim tarihi vb.
3-Zamana Göre Sınıflandırma
Tarih, zamana göre yıl, dönem, yüzyıl, çağ gibi bölümlere ayrılarak sınıflandırılır. Bu sınıflandırmada tarih, kronolojik dilimlere ve çağlara bölünmüştür. Örnek: Orta Çağ tarihi, 19. yüzyıl tarihi, Fatih dönemi vb.
Ekleyen : dersimiz.com