Sıfat (Önad)

SIFAT (ÖNAD)

İsimleri çeşitli yönlerden niteleyen ve belirten sözcüklerdir.

 

Bu akşam eski bir arkadaşımla masmavi denizi seyrettik.

 

Niteleme Sıfatları

İsimlerin durumlarını, biçimlerini, renklerini kısaca nasıl olduklarını bildiren sözcüklerdir.

İsimlere sorulan "nasıl" sorusunun cevabıdır.

 

güzel               çocuk

iyi                    çocuk

gülen               çocuk

koşan              çocuk  

sarışın             çocuk

çalışkan          çocuk

uzun boylu      çocuk

 

 

 

Adlaşmış Sıfat:

Niteleme sıfatlarının yanındaki isimlerin düşmesiyle oluşur.

Güzele gönül verme, ayrılması güç olur.

İyiler az yaşarmış.

Sınıfın en çalışkanı Zafer'di.

Dedem küçüklere masal anlatıyor.

Renklileri şuraya, beyazları buraya bırak.

UYARI: Aşağıdaki sözcükler niteleme sıfatı olmadığından adlaşmış sıfat değildir.

Yöneticilerin, yarın işçilerle görüşeceği söylendi.

Kapıcı, siparişleri az önce getirdi.

 

Belirtme Sıfatları

İsimleri işaret, sayı, belirsizlik ve soru gibi yönlerden belirten sözcüklerdir.

 

İşaret Sıfatı

İsimleri işaret yoluyla belirten sözcüklerdir.

bu adam, şu kitap, o ev, öteki soru, beriki araba, öyle masa, böyle çocuk, şöyle ağaç

 

Sayı Sıfatı

İsimleri sayı yoluyla belirten sözcüklerdir.

Asıl Sayı: Sadece bir kitap kaldı. yedi soru, on dört ay, yüz yirmi iki gün

Sıra Sayı: birinci soru, sekizinci hafta, otuz beşinci yıl, yüz kırk altıncı sayfa

Üleştirme Sayı: birer elma, beşer soru, on altışar kitap, seksener sayfa

Kesir Sayı: bir buçuk gün, yarım ekmek, yüzde on hisse, çeyrek saat, üçte iki pay

 

Belgisiz Sıfat

İsimleri belirsizlik yoluyla belirten sözcüklerdir.

Elbet bir gün buluşacağız. birkaç soru, çok öğrenci, azıcık ekmek, hiçbir adam, her akşam

birtakım sorular, bazı akşamlar, çoğu zaman, birçok insan, başka zaman, kimi insan

 

Soru Sıfatı

İsimleri soru yoluyla belirten sözcüklerdir.

nasıl hava, hangi akşam, ne gün, kaç soru, kaçıncı soru, kaçar soru, ne kadar para

 

Unvan Sıfatları

Kişilerin makam, rütbe, meslek ve sosyal statülerini bildiren sözcüklerdir.

Doktor Kemal, Kasap Necmi, Kaptan Murat, Çavuş Osman, İnek Şaban

Ahmet Bey, Hayriye Teyze, Ahmet Çavuş, Selver Hemşire, Fahriye Abla

Bakkal İlhan Amca, Avukat Nuray Hanım, Fatih Sultan Mehmet Han

 

Uyarı: Akrabalık ilişkilerinde sıfatlar küçük harfle başlar.

Ahmet, Dün Ayşe teyzesine gitmiş.


Ekleyen : Mehmet Akif Güner