Reform (Yeniden Biçim Verme)

REFORM (YENİDEN BİÇİM VERME)                                        

            16. yüzyılda Hıristiyanlığın KATOLİK mezhebinde yapılan değişikliklere ve yeni düzenlemelere Reform denir.

 

Reform’un Nedenleri

  1. Katolik Kilisesi’nin bozularak dini amaçlardan uzaklaşması, din adamlarının dini kendi çıkarları için kullanmaları.
  2. Katolik Kilisesi’nin aşırı zenginleşmesi.
  3. Matbaanın etkisi (İncil ve Tevrat’ın çeşitli dillere çevrilerek çok sayıda basılması), böylece din adamlarının anlattıkları ile dini metinlerdeki ifadelerin farklı olduğunun görülmesi.
  4. Rönesans’ın etkisiyle serbest düşüncenin yayılması sonucu din adamlarının tutumu ve kilise uygulamalarının eleştirilmeye başlanması. Rönesans’ın getirdiği özgür düşüncenin etkisi.
  5. Yoksullaşan Avrupalıların kilise mallarına göz dikmesi.
  6. Din adamlarına duyulan güvenin azalması, din adamlarının halkı sömürmesi (endüljans).
  7. Coğrafi Keşifler’in etkisi (yeni yerlerin keşfedilmesi, teknolojide ilerleme, dünya’nın yuvarlak olduğunun keşfedilmesi vs. din adamlarına duyulan güveni sarstı).

NOT: Reform ilk olarak Almanya’da başlamış, daha sonra diğer Avrupa ülkelerine yayılmıştır. İlk defa Martin Luther başlatmış, uzun mücadelelerden sonra Protestanlık mezhebi kurulmuştur.

Endüljans: Orta Çağ Avrupası’nda bir tür günah çıkarma ve ölümden sonra cennete gitmek için Papa'nın sattığı af belgesi. Kilisenin halktan para alarak cennetten toprak satmasıdır.

Engizisyon: Orta Çağ’da Katoliklerde katı din inanışlarına karşı gelenleri cezalandırmak için kurulan kilise mahkemeleri.

NOT: Kilisenin aforoz (dinden çıkarma) yetkisi vardı. Ayrıca enterdi (Papa’nın kralıyla birlikte bir ülkeyi aforoz etmesi, ülkedeki tüm kiliseleri kapatması) yetkisi vardı.

 

Reform’un Sonuçları

  1. Katolik Mezhebi parçalandı. Almanya’da Protestanlık, Fransa’da Kalvenizm, İngiltere’de Anglikanizm gibi mezhepler ortaya çıktı.
  2. Avrupa’da mezhep birliği bozuldu ve mezhep savaşları başladı.
  3. Papalara ve din adamlarına duyulan güven azaldı.
  4. Katolik Kilisesi’nden ayrılan ülkelerde kilisenin mallarına ve topraklarına el konuldu.
  5. Din ve devlet işleri birbirinden ayrıldı.
  6. Eğitim ve öğretim kilisenin elinden alınarak laikleştirildi.
  7. Kilise ve din adamları saygınlığını kaybetti. Katolik Kilisesi kendini yenilemek zorunda kaldı.
  8. Katolik Kilisesi, dağılmayı önlemek için Engizisyon Mahkemeleri kurdu.

 

AYDINLANMA ÇAĞI

            Aydınlanma, 18. yüzyılda Avrupa’da ortaya çıkan ve her konuda akla öncelik tanıyan düşünce sistemine Aydınlanma, bu düşünce sisteminin etkisiyle bilim ve felsefede büyük gelişmelerin olduğu bu yeni döneme Aydınlanma Çağı denmiştir.

            Aydınlanma Çağı’nda “aklın kullanılması ile doğru bilgiye ulaşılabileceği” fikri temel alınmıştır.

            Bu dönemin önemli bilim insanları;

  1. Newton (Nivton); fizik ve matematik alanında çalıştı.
  2. Copernik (Kopernik); Evrende Güneş merkezli bir sistem olduğunu ve Dünya’nın Güneş çevresinde döndüğünü kanıtladı.
  3. Galileo; Dünya’nın yuvarlak olduğunu ispatladı.
  4. Descartes (Dekart); analitik geometriyi geliştirdi.
  5. Jean Jacgues Rousseau (Jan Jak Russo); toplumsal alanda önemli eserler verdi.
  6. Mozart, Bach (Bah) gibi besteciler müzik alanında önemli başarılar elde etti.

 

Aydınlanma Çağı’nın Sonuçları

  1. Bilim, sanat, edebiyat, siyaset ve sosyal alanlarda önemli eserler verildi.
  2. Bilimsel ve teknolojik gelişmeler Sanayi İnkılâbı’nın temellerini oluşturdu.
  3. Siyasi ve sosyal gelişmeler ABD’nin kurulmasında ve Fransız İhtilali’nin çıkmasında etkili oldu.
  4. Avrupa’da akılcı düşünce sistemi gelişmiştir

 

SANAYİ İNKILÂBI              

            İnsan ve hayvan gücüyle yapılan üretimden makine gücüne dayalı üretime geçişe Sanayi İnkılâbı denir.

Sanayi İnkılâbının Sebepleri :

  1. Bilim ve teknik alanındaki gelişmeler
  2. Buharın makinede kullanılması
  3. Coğrafi Keşifler sonucu gelişen sömürgecilik vasıtasıyla sermaye ve hammadde birikimi olması

Sanayi İnkılâbının Sonuçları :                                                                                                                                                     

  1. İnsan ve hayvan gücünün yerini makine gücü, küçük imalathanelerin yerini büyük fabrikalar almıştır.
  2. Buhar ile işleyen makineler çoğaldı, üretim arttı ve milletlerarası ticaret gelişti. Buna karşın emek azalmıştır.
  3. Üretilen malların fiyatları ucuzladı. Pazar sorunu ortaya çıktı.
  4. Buhar gücüyle çalışan lokomotifler ve çelik gemiler yapılmış, bu durum ulaşım ve haberleşme alanında kolaylık sağlamıştır.
  5. Teknolojik gelişmeler sayesinde yeni yollar ve kanallar açılmış (Panama, Süveyş Kanalı vb.), uluslar arası ticaret canlanmıştır.
  6. Sanayinin gelişmesiyle hammadde ve pazar arayışı ortaya çıkmış, Avrupa devletleri arasında sömürge yarışı başlamıştır. Bu da I. Dünya Savaşı’nın en önemli nedeni olmuştur.
  7. İşçi sınıfı ortaya çıkmış, bu sınıfın haklarını korumak için sendikalar kurulmuştur.
  8. Köylerden kentlere göçler hızlandı, büyük kentler kuruldu, şehirlerin sosyal sorunları arttı.
  9. Yeni düşünce akımları ortaya çıktı (kapitalizm, sosyalizm, liberalizm vb).

NOT: Sanayi İnkılâbı, Osmanlı Devleti’ni olumsuz yönde etkiledi. Osmanlı Devleti Avrupa Devletlerinin açık pazarı durumuna geldi. Osmanlı pazarları ucuz ve bol miktarda olan Avrupa mallarının istilasına uğradı. Ekonomideki bozulma siyasal çöküşü hızlandırdı.


Ekleyen : dersimiz.com