Periyodik Cetvel (Tablo) ve Genel Özellikleri
Elementler arasındaki fiziksel ve kimyasal benzerliklerden esinlenerek bir çok bilim adamı benzer elementlerin bir arada bulunduğu tablolar hazırlamışlardır. Bugünkü kullandığımız periyodik cetvelin temelini 1869 yılında atan Rus bilim adamı Dimitri Mendelev, elementlerin atom ağırlıklarına göre sıralandığında belli özelliklerin tekrarlandığını görmüştür. Bundan yola çıkarak Mendelev bir periyodik cetvel hazırlamıştır. Daha sonra bu cetvelde ki bazı noksanlıkları 1919 yılında Moseley, X ışınları ile yaptığı deneyler sonucu atom ağırlığı yerine atom numarasının sıralanmasıyla daha uygun bir tablonun ortaya çıktığını kanıtlamıştır. Moseley' in tablosuna göre ilk 20 elementin adları ve sembolleri tahtaya yazılarak, periyodik cetvel üzerinde gösterilecektir. Periyodik cetvelde yatay satırlara "periyot" ve düşey sütunlara da "grup" denir. Periyodik cetvelde 7 tane periyot, 8 tane A grubu ve 10 tane B grubu olmak üzere toplam 16 grup bulunur. Son yörüngesinde aynı sayıda elektron bulunduran elementler aynı grupta yer alırlar. Son yörüngesinde 1 elektron bulunduran elementler 1A, 2 elektron bulunduranlar 2A gibi. Son yörüngedeki elektron sayısına "Değerlik elektronu" denir. Aynı grupta bulunan elementler benzer kimyasal özellikler gösterirler. 1A grubuna "Alkali Metaller" , 2A grubuna "Toprak Alkali Metaller" , 7A grubuna "Halojenler" ve 8A grubuna "Soy Gazlar (Asal Gazlar)" adı verilmiştir. Metaller, periyodik cetvelin sol tarafında, ametaller, Hidrojen hariç, sağ tarafta ve soy gazlar cetvelin en sağında bulunurlar.
Periyodik cetvelin özellikleri
Bir Grupta Yukarıdan Aşağıya İnildikçe ; |
Bir Periyotta Soldan Sağa Gidildikçe ; |
Atom ve Kütle numaraları artar. |
Atom numarası ardışık olarak artar. |
Enerji katmanı sayısı artar. |
Enerji katmanı sayısı değişmez. |
Metalik özellik artar, ametallik özellik azalır. |
Ametallik özellik artar, metalik özellik azalır. |
Atom hacmi ve atom çapı artar. |
Atom hacmi ve atom çapı küçülür. |
En son yörüngedeki elektron sayısı değişmez. |
En son yörüngesindeki elektron sayısı artar. |
Metallerin elektron verme özelliği artar. |
Ametallerin elektron alma özellikleri azalır. |
Ekleyen : dersimiz.com