Nüfus Artışı, Nüfus Artışını Etkileyen Faktörler
KITA NÜFUSLARI NEDEN FARKLIDIR
Nüfusun Kıtalara oransal dağılımı
Asya :
Yüksek doğum oranı nedeniyle dünyanın en fazla nüfusunu barındıran kıtadır(%65 civarı).
Avrupa :
Nüfus artış hızı az olmasına rağmen aldığı göç miktarı fazladır.
Afrika :
Doğum oranları nedeniyle Dünya’da nüfus artışının en yüksek olduğu kıtadır.
Avustralya :
Yerleşilebilen kıtalar içerisinde en az nüfusa sahiptir. Nüfus doğuda yoğunlaşmıştır.
Kuzey Amerika
Aldığı göçler nedeniyle yoğun nüfusludur.
Güney Amerika
Nüfusunun fazlalığına doğum oranlarının fazlalığı etkilidir.
DÜNYADA NÜFUS ARTIŞI
NÜFUS ARTIŞI
Nüfus artışı sınırları belli bir alanda yaşayan insan sayısındaki artış olarak nitelendirilebilir.
Nüfus artışını etkileyen faktörler:
1- Doğumlar.
2- Ölümler,
3- Göçler,
4- Ülkenin sınırlarındaki değişiklikler.
Dünya nüfusu sürekli artacak mı?
Saniyede 2–3 kişi dünya nüfusuna eklenmektedir.
Dakikada yaklaşık 140 insan dünya nüfusuna eklenmektedir.
Günde yaklaşık 200.000 kişi dünya nüfusuna eklenmektedir
Her ay yaklaşık 6 milyon insan dünya nüfusuna eklenmektedir. (Bir G.Doğu Anadolu Bölgesi Nüfusu kadar) Her yıl yaklaşık 73 milyon insan dünya nüfusuna eklenmektedir.
Bu artış iki yolla olur:
Doğal Nüfus Artışı:Doğum oranlarının ölüm oranlarından yüksek olmasıyla ortaya çıkan artışlardır.Gelişmemiş ülkelerde nüfusun artması bu artışla ilgilidir.
Yapay Nüfus Artışı:Nüfusun gelen göçlerle artmasıdır. Gelişmiş ülkelerdeki nüfus artışı bu artışla ilgilidir.
NÜFUS ARTIŞ HIZI (ORANI)
Nüfus artış hızının % (yüzde) veya %? 5 (binde) olarak ifade edilmesidir. Bu oran doğum oranı ile ölüm oranı arasındaki farkın alınmasıyla bulunur. Başka bir deyişle bu oran nüfusun ne kadararttığını ve gelecek dönemde ne kadar artacağını gösterir. Örneğin nüfus artış hızı %? 20 olan bir ülkede sene başında nüfusun her bir sene sonunda 20 kişi artacak demektir.
Doğum oranı ölüm oranından yüksek ise nüfus artar.Örneğin Türkiye, Meksika.
Doğum ile ölüm oranları aynı ise nüfus değişmez. Örneğin İspanya ve Belçika.
Doğum oranı ölüm oranından az ise nüfus azalır. Örneğin Almanya.
Doğum > ölüm ise nüfus artar,
Doğum < ölüm ise nüfus azalır,
Doğum = ölüm ise nüfus değişmez
Bir ülkedeki nüfus artış hızına bakılarak o ülkenin nüfusunu ikiye katlama süreleri hesaplanır.
Bu sürenin uzun olması o ülkenin gelişmiş olduğunu bu sürenin kısa olması ise o ülkenin gelişmemiş olduğunu gösterir.
Dünya nüfusundaki bu hızlı artışın nedenleri;
Tıp Bilimindeki gelişmeler : Tıp bilimindeki gelişmelere bağlı olarak doğum oranlarının artması ve ölüm oranlarının azalması nüfus artışına yol açmıştır.
Tarımdaki Gelişme ve Endüstrileşme : Tarım ve endüstri alanındaki gelişmelere yaşam koşullarının iyileşmesini sağlamıştır. Böylece kötü beslenmeden kaynaklanan ölümler azalmıştır.
Teknolojik Gelişmeler : Teknolojik gelişmeler, yaşam koşullarını iyileştirerek, nüfus artışına dolaylı olarak etki eder.
Örnek:
Nüfusun ikiye katlanma süresi
I 100 yıl
II 10 yıl
III 150 yıl
Nüfusun ikiye katlanma süresi verilen ülkeleri gelişmişlik düzeylerine göre sıralayın.
Cevap:Nüfusunu kısa sürede ikiye tamamlayan ülkelerde nüfus artış hızı yüksektir. Dolayısıyla en gelişmiş ülke nüfus artış hızının düşük olduğu yani nüfusunu uzun sürede ikiye katlayacak ülkedir.
III>I>II
Dünya nüfusu yılda 75 milyon kişi artıyor,bunun 70 milyonu gelişmekte ülkelerde, 5 milyonu gelişmiş ülkelerde olmaktadır.
Bir ülkedeki nüfus artışında göçlerin de etkisi vardır.Bu durumu daha iyi anlamak için Jamaika ve Hong Kong’un doğum ve ölüm oranlarıyla nüfus artış hızlarını karşılaştıralım.
Eğer ki bir ülkede nüfus artışı doğal artışın üzerinde ise ülke göç almıştır.Doğal artışın altında ise ülke göç vermiştir yorumu yapılabilir.
HIZLI NÜFUS ARTIŞININ SEBEPLERİ
1. Doğum oranlarının artması
2. Ölüm oranlarının azalması
3. Dünya savaşlarının sona ermesi
4. Teknoloji ve bilimdeki ilerlemeler
5. Sağlık alanındaki gelişmeler
6. İnsanın çalışma süresinin kısalması
7. İnsanın refah düzeyinin artması
8. Bazı devlet politikaları
(Örneğin Fransa’da olduğu gibi nüfusu arttırıcı yönde olabildiği gibi bazı yanlış devlet politikaları da nüfusu arttırabilir)
9. Gelenek ve görenekler
10.Hakim ekonomik faaliyet (Örneğin tarım toplumları tarımda insan gücüne ihtiyaç duyduklarından nüfusu arttırıcı yönde politikalar izleyebilir.)
Nüfus artış hızı ile kalkınma hızı arasında bir ilişki bulunmaktadır.
Buna göre;
Nüfus artış hızı kalkınma hızından yüksek ise, ülkenin gelişimi yavaşlar veya geriler.
Nüfus artış hızı kalkınma hızından düşük ise,ülkenin gelişimi artar.
Bir ülkede milli gelir sürekli olarak artmasına rağmen, kişi başına düşen gelir aynı şekildeartmıyorsa, o ülkede nüfus artış hızı fazladır
Bir ülkede çalışan nüfusun yaş ortalaması düşük ise, o ülkede doğum oranı yüksektir (nüfus artış hızı fazladır.
DÜNYA NÜFUS ARTIŞI
Genellikle gelişmiş ülkelerde nüfusun artış hızı düşük iken gelişmemiş ülkelerde bu hız çok yüksektir.
Gelişmiş ülkelerde nüfus artış hızı %0-1 arasındadır. Bu durum bu ülkelerdeki genç nüfusun yaşlı nüfusa göre daha az olmasına yol açmıştır. Ancak bu ülkelerde yaşlı nüfusun artması istihdam sorunlarını ortaya çıkarmıştır.
Gelişmemiş ülkelerdeki hızlı nüfus artışı bu ülkelerdeki genç nüfusun yaşlı nüfusa göre daha fazla olmasına yol açmıştır. Bu da bu ülkelerdeki işgücünü arttırma gibi olumlu bir sonuca yol açarken bu işgücünü yerleştirecek işin olmaması gibi büyük problemlere yol açmıştır. Göçlerin artması bu ülkelerdeki hızlı nüfus artışının doğal bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır.
Günümüzde nüfus artış hızının en yüksek olduğu kıta Afrika Kıtası iken bu hızın en düşük olduğu kıta ise Avrupa Kıtası’dır.
Ekleyen : dersimiz.com