Ders Notları, Konu özetleri

Bedir Savaşı

Nedeni: Mekkelilerin, Hicret eden Müslümanların Mekke'de kalan mallarını yağmalayıp Şam'a götürerek satmalarıdır.

Gelişimi ve Sonucu: Müslümanlar Şam'dan dönen ticaret kervanının yolunu keserek Mekke'de yağmalanan mallarının karşılığını almayı amaçlamışlardır. Ticaret kervanının başında bulunan Ebu Süfyan Müslümanların bu planını duyunca yardım göndermeleri için Mekke'ye haber yolladı. 950 kişiden oluşan Mekke ordusu ile 313 kişiden oluşan Müslüman ordusu Bedir Kuyusu civarında karşı karşıya geldiler. Yapılan savaşta Müslümanlar, Mekkelileri yenilgiye uğrattılar.

 - Müslümanların Mekkelilere karşı kazandığı ilk savaştır.
 - Müslümanlar maddi ve manevi yönden daha güçlü hale geldiler.
 - Şam ticaret yollarının kontrolü geçici olarak Müslümanların eline geçmiştir.
 - Savaş sonucunda ganimet paylaşımının yapılmasıyla İslam savaş hukukunun temelleri atılmıştır.
 - Esir alınan Mekkeliler, 10 Müslüman'a okuma - yazma öğretmeleri karşılığında serbest bırakılmıştır.

Uhut Savaşı (625)

Nedenleri:
 - Mekkelilerin, Bedir Savaşı'nın intikamını almak istemesi,
 - Müslümanların Kureyş'e ait ticaret kervanını ele geçirmesi,
 - Mekkelilerin İslam dininin yayılmasını engellemek istemesidir.

Gelişimi ve Sonucu: Ebu Süfyan komutasındaki 3.000 kişilik Mekke ordusu Medine'ye doğru saldırıya geçti. Bu durumu haber alan Hz. Muhammed, Medine'de kalıp savunma savaşı yapma düşüncesindeydi. Ancak Bedir Savaşı'na katılmayanların ısrarı üzerine, 700 kişilik İslam ordusuyla Uhut dağına doğru hareket etti. Hz. Muhammed, İslam ordusuna savaş düzeni aldırdı ve dağın en stratejik noktasına 50 kişilik bir okçu birliğini yerleştirdi. Okçu birliğine kendisinden haber gelmedikçe yerlerini terk etmemeleri gerektiğini söyledi. Savaşın başlamasıyla Müslümanlar üstünlüğü ele geçirdi. Fakat okçu birliğinin savaşın kazandığı düşüncesiyle yerlerini terk etmesi durumu değiştirdi. Bu yüzden iki ateş arasında kalan İslam ordusu fazla kayıp vermemek için Uhut Dağı'na doğru çekilmek zorunda kaldı.

 - Mekkeliler savaşı kazanmalarına rağmen kesin bir sonuç elde edememişlerdir.
 - Müslümanlar Hz. Muhammed'in sözlerinin önemini anlamışlardır.

Hendek Savaşı (627)

Nedenleri:
 - Mekkelilerin, Arap kabileleri arasında İslamiyet'in yayılmasını engellemek istemeleri,
 - Medine'den çıkarılan Yahudilerin Müslümanlara karşı Mekkelileri kışkırtmalarıdır.
Gelişimi ve Sonucu: Mekkelilerin 10.000 kişilik bir kuetle harekete geçtiğini öğrenen Hz. Muhammed gelen ordunun kalabalık olması nedeniyle Medine'de kalarak savunma savaşı yapılmasına karar verdi. Hz. Muhammed, İranlı Selman-ı Farisi'nin önerisiyle şehrin saldırıya açık tarafına geniş hendekler kazdırdı. Mekkeliler, gördükleri bu tarz savunma karşısında şaşırdılar. Mekkeliler 15 gün boyunca yaptıkları kuşatma sonrasında bir sonuç elde edemeyeceklerini anlayınca geri dönmek zorunda kaldılar (627).
 - Mekkelilerin, Müslümanlar üzerine yaptığı son sefer olmuştur.
 - Bu savaştan sonra Müslümanlar taarruza geçerken, Mekkeliler savunmaya çekilmişlerdir.

Hudeybiye Antlaşması (628)

 Medine'ye hicret eden Müslümanlar hem akrabalarını ziyaret etmek hem de hac vazifesini yerine getirmek için 1.500 kişilik bir grupla Mekke'ye doğru yola çıktılar. Mekkeliler, Hz. Muhammed'in de bulunduğu bu kafileyi şehre sokmak istemediler. iki taraf arasında başlayan gerginlik Hudeybiye Antlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi.

 Bu antlaşmaya göre;
 - Müslümanlar hac yapmadan geri dönecekler, hac vazifelerini ertesi yıl üç gün süreyle gerçekleşti receklerdi.
 - Her iki tarafta istediği Arap kabilesiyle ittifak yapabilecekti.
 - 10 yıl süreyle iki taraf arasında savaş yapılmayacaktı.
 - Velisinin izni olmadan Müslümanlığı kabul eden Mekkeliler Medine'ye sığınırsa kabul edilmeyecek, ancak Medine'den Mekke'ye sığınanlar iade edilmeyecekti.

 Antlaşmamın Önemi:
 - Mekkeliler, Müslümanların siyasi bir güç olduğunu hukuken kabul etmişlerdir.
 - Antlaşma sonrasında oluşan barış ortamında Müslümanlarla Mekkeliler arasında yakınlaşma olmuş, İslamiyet'in Mekkeliler arasında yayılması hızlanmıştır.
 - Antlaşmanın başlangıçta Müslümanların aleyhine gibi görünmesine rağmen, sonradan Müslümanların lehine olduğu anlaşılmıştır.

Hayber'in Fethi (629)
 Hz. Muhammed, Medine'den çıkarılan Yahudilerin Hayber'e yerleşerek Müslümanların aleyhine hareket etmeleri üzerine Hayber Kalesi'ne sefer düzenledi.
 10 gün süren kuşatma sonrası kale fethedildi ve buradaki Yahudilerin vergi vermeleri şartıyla kalmalarına izin verildi.
 Hayber'in fethiyle Şam ticaret yolunun güvenliği sağlanmıştır.

Mekke'nin Fethi (630)
 Hz. Muhammed, Mekkelilerin Hudeybiye AntIaşması'nın şartlarına uymamaları üzerine 10.000 kişilik bir orduyla harekete geçti. Arap kabilelerinin de katılımıyla oldukça güçlenen İslam ordusu şehri kuşatarak ciddi bir direnişle karşılaşmadan Mekke'nin fethini gerçekleştirdi.
 Mekke'nin fethi sonucunda Arap Yarımadası'nda yapılacak fetihler kolaylaşmış ve Kâbe'deki putlar kırılarak putperestliğin merkezi ortadan kaldırılmıştır.

Huneyn Savaşı (630)
 Mekke'den kaçan putperestler Taif Yahudileriyle birleşerek Mekke'yi geri almak için yola çıktılar. Bunun üzerine Müslümanlar da bir ordu hazırladılar. İki taraf Huneyn vadisinde karşılaştı. Yapılan savaş sonucunda Müslümanlar galip geldiler.
 Tebük Seferi (631)
 Bizans imparatoru'nun Arabistan yarımadası üzerine sefere çıktığı haberini alan Müslümanlar, Hz. Muhammed komutasındaki bir orduyla Kuzey Arabistan'a hareket ettiler. Ancak haberin asılsız olduğunun anlaşılması ve Şam'da veba salgını olması nedeniyle savaş yapılmadan geri dönülmüştür.
 - Bu sefer sonrasında Gassani Arapları Müslümanlığı kabul etmişlerdir.
 - Arap Yarımadası'nda siyasi birlik önemli ölçüde sağlanmıştır.
 Tebük Seferi, Hz. Muhammed'in son seferidir.

Veda Haccı ve Hz. Muhammed'in Vefatı (632)
 Tebük Seferi'nden sonra Medine'ye dönen Hz. Muhammed ertesi yıl Mekke'ye Hac yapmaya gitti. Burada 100.000 kişinin üzerindeki topluluğa bütün Müslümanların eşit olduğunu, kabileler arasında kan davalarının sona erdiğini, Kuran-ı Kerim'in tamamlandığını ve görevinin sona erdiğini söyleyerek konuşmasını bitirdi. Aynı yıl Hz. Muhammed vefat etti.

Ekleyen : dersimiz.com