Gençlik Dönemi Ve Kimlik Oluşumu
Gelişim, döllenmeden itibaren yaşam boyunca sürer. Bu gelişim sürecinde değişik zaman dilimlerinde belirli özelliklerin öne çıktığı gözlenir. Gelişimde 11 - 21 yaş arasındaki dönem ergenlik dönemidir. Bu çağın başlangıcı ise erinlik (buluğ) çağıdır.
· Ergenlik, erinlik ile yetişkinlik arasındaki dönemdir.
· Ergenlikte fizyolojik, psikolojik, sosyolojik, pedagojik yönler ağır basmaktadır.
· Ergenlikte bedende hızlı değişiklikler görülmektedir. Bu durum ergenin uyumunu zorlaştırmaktadır.
GELİŞİMSEL GÖREV KAVRAMI
Gelişim görevi, o yaş ve gelişim dönemi için uygun görülüp gerekli sayılan davranış özellikleridir. Gelişim dönemlerinin her birinin kendine özgü gelişim görevleri vardır. Olgunlaşma, eğitim vb. faktörler gelişim görevlerinin yerine getirilmesinde etkili olabilmektedir.
Gençlik Döneminin Gelişim Görevleri
· Toplumsal sorumluluk almaya istekli olma ve toplumsal görevleri yerine getirebilme
· Bir mesleğe hazırlanma
· Evliliğe, aile kurmaya hazırlanma
· Cinsiyetine uygun toplumsal rol edinme
· Her iki cinsteki yaşıtlarıyla olgun ilişkiler kurmayı başarma
· Yetişkinlerden bağımsız duygusal bağımsızlık kazanma
Geçiş Dönemi Olarak Gençlik ve Ergenlik
Birey ergenlik döneminde fizyolojik, sosyal ve psikolojik değişmeler yaşar.
Fizyolojik Değişmeler
· Bedensel büyüme ve gelişme ergenlik döneminde hızlanır; bu dönem sonunda yetişkinlikteki bedensel yapıya ulaşılır.
· Bu dönemde fizyolojik ve hormonal değişiklikler kendini gösterir. Kemik ve kaslarda büyüme olur.
· Büyüme sonucu vücudun oranları değişir. Beden oranlarının değişmesi hareketlerin ahengini bozar.
Bu dönemdeki fiziksel görünüş benlik algısını etkiler. Bedensel olarak geç gelişen erkek çocukların özgüveni az olabilir.
Sosyal Değişmeler
· Ergen, bazı sorumluluklar yüklenmeye ve bağımsızlık elde etmeye çalışır; kendi kararlarını kendisi vermek ister. Bu durum aile ilişkilerinde gerginliklere neden olabilmektedir.
· Arkadaş grupları önem kazanır. Onların düşüncelerine önem verir.
· Toplumsal kuralların geçerliliğinin tartışılabileceği görüşü kuvvet kazanır. Yetiştiği ortamın değerlerinden farklı değerleri tanıdıkça, aile değerleriyle ters düşülür; kuşak çatışması ortaya çıkar.
Psikolojik Değişmeler
· Benmerkezci düşünce ortaya çıkar. Kendi düşüncesinin geçerliliğini düşünen genç, çevresiyle tartışmalara girişir; olmadık riskler alabilirler. Çılgınca motosiklete binebilir. Yüksek yerlerden atlayabilir.
· Ergenlerin ayna önünde geçirdikleri süre artar. Dış görünüşünü inceleyerek güzel görünmesini sağlayacak uğraşlar verebilir.
Kendisine olduğundan fazla değer verir. Vaktinin çoğunu hayal kurarak geçirerek gerçeklerden uzaklaşır.
Kimlik Kavramı, Kimlik Oluşumu
Kimlik, bireyin kendisi hakkındaki görüşüdür. Nasıl biriyim? Nasıl olmak istiyorum? sorularına verilen cevaplar kimlik duygusunun oluşmasını sağlar. Kimliğin kazanılması, ergenin önemli bir sorunudur. Kimliği oluşturan kişi, seçim ve kararlarıyla kendi sorumluluğunu üstlenmektedir.
Kimlik Arayışı, Özdeşim ve Gelecek Yönelişi
Bireyin kim olduğunu, ne olduğunu, yaşamın neresinde ve nasıl olduğunu bilmesi kimliğin kazanılmasıyla başlar. Genç, ergenlik döneminden, ya kimliğini kazanmış ya da kimlik karmaşası ile çıkar. Bu dönemde yaşanan kimlik bocalamasının nedeni şunlardır:
· Düşünce sistemindeki değişiklikler,
· Cinsel rollerdeki değişmeler ve meslek seçimine yönelme.
Ergenlik dönemi, bireyin kendisini aradığı, yaşamda önemli seçimlerin yapıldığı dönemdir. Genç, çevresindekilerin kendisiyle ilgili düşüncelerine önem verir. Çevresinde sevdiği, güvendiği, kendisini yargılamadığı bir yetişkin bulunduğunda, ona benzemek, onun gibi olmak ister. Buna özdeşleşme denir. Kimliğin oluşumu özdeşleşme süreciyle de ilgilidir. Ergenler gelişimleri açısından uygun modellerle karşılaşırlarsa sağlıklı bir kimlik geliştirebilirler. Aksi durumda kimlik arayışı ve karmaşası sürer gider.
Kimlik Oluşumu Süreçleri
Kimlik; bireyin yalnızca kendine özgü tutumlarından, duygularından, algılarından, değerlerinden ve davranışlarından oluşan, kendi hakkındaki görüşüdür. Kişiliğin öznel yanıdır.
Kimlik oluşumu şu sorulara cevap aranarak belirlenir:
Ben kimim? (Kendimizi tanıma ve kendimize ilişkin kararları kapsar.)
Benim için neler değerlidir? (Bireyin değerler sistemini kapsar.)
Hayattan neler istiyorum? (Bireyin çeşitli istek ve ideallerini kapsar.)
Bu soruya verilecek cevaplar, bireyin kendisine ilişkin kararlarını, değerler sistemini ve ideallerini kapsar. Böylece kimlik ortaya çıkar.
Ben kimim? Ne yapabilirim? sorularının cevapları "gerçek kimliği"; Benim için ne değerlidir? Hayattan neler istiyorum? sorularının cevapları ise özlem duyulan "ideal kimliği" gösterir.
|
Gelişim görevlerini yerine getirmedeki başarı derecesi benlik algısını etkiler. Eğer birey, içinde bulunduğu gelişim döneminin gelişim görevini başarıyla tamamlayabilirse kendine olan güveni artar, mutlu olur. Başarısız olursa, kendine güveni sarsılır, huzursuz olur. Sonraki gelişim dönemi için güçlüklerle karşılaşır. |
Ekleyen : dersimiz.com