Elektromıknatıs - Kapı Zili - Telefon - Telgraf
Elektromıknatıs
İçinde demir çubuk bulunan akım makarasına elektromıknatıs denir. Demir çubuk,yalıtılmış iletken tel ve üreteçten oluşur. Elektrik zili, telefon, telgraf, jeneratör, vinç, transformatör, gramofon vb. araçlarda kullanılır. Düzeneğe akım verilince demir çubuk mıknatıslanır. Akım kesilince mıknatıs özelliği kaybolur. Elektromıknatısın kuvvetli olması için sarım sayısı artırılmalıdır. Akım şiddeti artırılmalıdır. Makaranın içine demir çubuk konulmalıdır. Eğer demir yerine çelik çubuk konulursa çelik sürekli mıknatıs özelliği gösterdiğinden elektromıknatıs olamaz. Elektromıknatısın manyetik alan kuvvet çizgileri aynen mıknatısa benzer.
Kapı Zili
U şeklinde elektromıknatıs,palet,çelik yay,ayar vidası,çan,tokmak,düğme ve üreteçten ibarettir. Elektrik akımının manyetik etkisinden yararlanılarak yapılmıştır.Zilin düğmesine basılınca ayar vidası ve çelik yay üzerinden gelen akım U şeklindeki elektromıknatısın içindeki demir çubuğu mıknatıslar. Çubuk paleti çeker. Palete bağlı çelik yayla ayar vidasının arası açılır. Akım kesilir. Mıknatıslık kaybolur. Çubuk paleti bırakır. Çelik yay tekrar ayar vidasına dokunur. Devre kapanır. Akım geçer. Paletin her çekilip bırakılması ile buna bağlı tokmak çana vurur. Zil çalar.
Telefon
Uzaktaki kişilerle haberleşmeyi sağlar. Graham Bell bulmuştur. Kulaklık ve mikrofondan ibarettir. Mikrofonda içinde kömür tanecikleri bulunan yalıtkan kutu ile önündeki ince karbon levhadan ibarettir. Kulaklık U şeklinde elektromıknatıs ile ince karbon levhadan ibarettir. Telefon hatlarında daima doğru akım vardır. Mikrofona konuşulduğunda diyafram titreşir. Titreşim kömür taneciklerinin sıkışıp gevşemesini sağlar. Böylece kömür taneciklerinin arasından geçen akım şiddeti azalır veya çoğalır. Akım şiddetinin değişmesi kulaklıktaki elektromıknatısın çekme gücünü değiştirir. Mıknatısın karşısındaki diyaframda duruma göre az veya çok titreşir. Böylece hava titreşir. Ses duyulur.
Telgraf
Uzaklara işaretler yardımıyla haber iletmeye yarar. İlk defa Samuel Morse yapmıştır. Verici ve alıcıdan ibarettir. Verici elektrik zilindeki gibi düğme görevini yapan bir kaldıraç ve üreteçten ibarettir. Alıcı elektromıknatıs,palet,kalem,kağıt ve bobinden oluşmuştur. Her istasyonda hem verici hem de alıcı bulunur. Vericide maniple denen düğmeye basılınca devre kapanır. Devreden geçen akım alıcıdaki elektromıknatısı mıknatıslar. Mıknatıs paleti çeker. Palete bağlı kalem önündeki kağıda çizgi ve noktalardan oluşan mors alfabesine göre yazar. Telgrafta alıcı verici arasında tek iletken vardır. Toprak dönüş hattı olarak ikinci iletken görevini yapar. Günümüzde telgrafın yerini teleks,fax,bilgisayar vb. araçlar almıştır.
Ekleyen : dersimiz.com