Düzyazı Türleri / Anlatmaya Bağlı Türler - Fabl, Halk Hikayeleri
Düzyazı Türleri / Anlatmaya Bağlı Türler - Fabl, Halk Hikayeleri
FABL:
İnsanlar arasında cereyan eden olayları hayvanlar bitkiler ya da cansız varlıklar arasında geçiyormuş gibi göstererek bu yolla insanlara ahlak ve ibret dersi vermek örnek göstermek ya da bir düşünceye güç kazandırmak isteyen bir çeşit masaldır.
- Teşhis ve intak sanatları üzerine kurulmuştur.
- En önemli bilinen kişileri Beydeba, Ezop ve La Fontaine'dir.
- Türkiye'de ise Ahmet Mithat Efendi ve Şinasi'dir.
- Fabllar manzum (şiir) veya nesir (düz yazı) biçiminde yazılabilirler.
- Dünyadaki ilk fabl örneği Beydaba’nın Kelile ve Dimne (Pança Tantra)’sidir.
- Fabl türündeki ilk eserimiz Şeyhi’nin Harname’sidir.
- Batılı anlamda ilk fabl örneğimiz Şinasi’nin Eşek ile Tilki Hikayesi’dir.
- İlk fabl çevirilerini Şinasi, La Fontaine’den yapmıştır.(Tercüme-i Manzume) dersimiz.com
- Eski Yunan şairlerinden Aisopos ‘’Fabllar’’ adlı eseriyle fabl türünün kurucusu sayılır.
HALK HİKAYELERİ:
Toplumsal iz bırakmış bir olaydan veya bir yazınsal ürünün sözlü kültürde bıraktığı derin etkiden kaynaklanarak ortaya çıkan halk edebiyatı ürünlerine verilen isimdir.
- Halk hikayelerinde destanlara göre tarihi olaylara daha az yer verilir. Halk hikayelerinde kişiler destanlara göre gerçeğe daha yakındır.
- 15. yüzyılda yazıya geçirilen Dede Korkut Hikayeleri Türk edebiyatında destandan halk hikayeciliğine geçiş eseridir. Toplam 12 hikayeden oluşur. Nazım nesir karışık yazılmıştır. Eserin arı ve duru bir Türkçesi vardır. Eserde oğuzların diğer boylarla yaptığı savaşlardan bahsedilir. Eserde adı geçen Dede Korkut bilge bir kişidir.
- Halk hikayeleri, ağırlıklı olarak aşk hikayelerini içerir: Kerem ile Aslı, Arzu ile Kamber, Ferhat ile Şirin…
- Kahramanlık hikayeleri de vardır: Köroğlu, Battal Gazi…
- Destanlardaki alp tipi yerini halk hikayelerinde aşık tipine bırakmıştır.
- Halk hikayeleri, saz eşliğinde, aşıklarca söylenir.
- Gerçeklere dayanmakla birlikte olağanüstü unsurlarda taşır.
Ekleyen : dersimiz.com