DNA (Deoksiribo Nükleik Asit) - Genetik Çaprazlamalar
DNA (DEOKSİRİBO NÜKLEİK ASİT)
DNA bütün hücrelerin çekirdeğinde bulunur. Kromozomların yapısının büyük bir kısmını oluşturur ve bütün vücut hücrelerinde aynı miktarda bulunur. Bu da aynı canlının bütün hücrelerindeki DNA'nın (poliploit hücrelerde hariç) aynı olduğunu gösterir.
DNA molekülü iki zincirli yay ve sarmal şeklinde kıvrılmış moleküldür. Zinciri, şeker ve fosfat molekülleri meydana getirir. Bu iki zincirin arasında merdiven basamağı şeklinde organik bazlar dizilmiştir. Burada gelişigüzel bir sıralama yoktur. Her zaman G-C ve A- T karşı karşıya gelir. Replikasyon sırasında bu iki zincir birbirinden ayrılır. Her zincir karşısında eşini oluşturarak iki yavru kromozomun meydana gelmesini sağlar.
DNA kendini oluşturan nükleotitlerin sayısına bağlı olarak büyüklüğü değişen uzun iplik şeklinde bir yapı gösterir. Oldukça katı yapısından dolayı mekanik darbelerde kolayca kırılabilir. Tüm bir DNA zincirinin elde edilmesi bu nedenle çok zordur. Mikroorganizmalardan elde edilen DNA molekülleri 1000000000 dalton gibi büyük bir moleküler ağırlığa sahiptir.
Çekirdeksiz hücrelerde, özellikle bakterilerde, DNA içeren bölge NÜKLEOİD olarak adlandırılır. Bu bölgede DNA yumak şeklinde sarılmış iplikçikler halinde ya da sabun köpüğü şeklinde görülür. Nükleoidler sitoplazmadan bir zarla ayrılmaz. Dolayısıyla bakteri genomu kural olarak düz ya da çember şeklinde bir DNA heliksinden oluşmuştur.
GENETİK ÇAPRAZLAMALAR
Eşeyli üreyen canlılarda erkek ve dişi üreme hücrelerinin birleştirilmesiyle yavru bireyler elde edilmesi olayına ÇAPRAZLAMA denir.
Çaprazlama yapılmasının sebebi karakterleri oluşturan allel genlerin yarısının dişiden (yumurta) ve yarısının da erkekten (sperm) alınmasıdır. Çaprazlama yapılırken bazı harf sembolleri olayın anlaşılması için kullanılır. Bunlar; P,G,F1,F2... gibi.
P : Çaprazlamada kullanılan dişi ve erkek canlının karakterleri.
G : Çaprazlamada oluşturulan gamet çeşitleri.
F1 : Erkek ve dişi eşleşmesinden oluşan OĞUL BİREY karakterleri.
F2 : Oğul bireylerin eşleşmesinden oluşan TORUN BİREY karakterleri
F2 bireylerinin(dölünün) bulunmasında F1 bireyleri (bir erkek ve bir dişisi) kendi aralarında çaprazlanır.(Kendileştirilir.)
Genotip çeşidi = 3(SS,Ss,ss)
Genotip oluşturma oranları = 1-2-1 şeklindedir
SS : Homozigot
Ss : Heterozigot dominant
ss : Homozigot
Ekleyen : dersimiz.com