Ders Notları, Konu özetleri

COŞKU VE HEYECANI DİLE GETİREN METİNLER (ŞİİR)

ÖZ ŞİİR (SAF ŞİİR) ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞİİR

1-) İdeolojiden uzak,  "Sanat sanat içindir", önemli olan iyi ve güzel şiir yazmak,  Şiir soylu bir sanat,
2-)Bu şairler üzerinde, önceki dönemlerin saf şiir savunucuları olan Yahya Kemal ile Ahmet Haşim'in ciddî anlamda etkisi vardır.
3-)Fransız sembolist şairlerden, (Paul Verlaine, Paul Valery, Baudelaure, Mallarme vb.) etkilendiler.
4-)Dil her şeyden üstün, divan şiirinin şekilci yapısı, mükemmeliyetçilik,  yaratıcı imge, günlük dilden farklı bir şiir dili.
5-)Bireyin iç dünyasını; yalnızlık, aşk, çocukluk dönemine özlem, ölüm
6-)Şiirde dizeye, (mısraya) müzikaliteye büyük önem vermişler, ahengi; söyleyiş tarzı, ritim, kafiye vb. unsurlarla sağlamışlardır.
7-Gelenekle moderni birleştirmiş, hece ölçüsünü modern şiirle bütünleştirmişlerdir.
8-)Şiirde yerli unsurlara çok yer vermemişlerdir,
9-) Yedi Meşaleciler, Ahmet Hamdi Tanpınar, Cahit Sıtkı Tarancı, Asaf Hâlet Çelebi, Ahmet Muhip Dıranas, Necip Fazıl Kısakürek  temsilcileri.

 

CAHİT SITKI TARANCI (1910-1956)
 "Otuz Beş Yaş, Desem ki, Gün Eksilmesin Penceremden" gibi şiirleriyle tanınır.  "Ölüm, aşk, özlem, yalnızlık, doğa sevgisi, geçmiş, yaşama sevinci" gibi konuları işledi. Ölüm konusunu en fazla işleyen şairlerimizdendir. Hece ölçüsünün hiç değişmeyen kalıplaşmış duraklarını atarak şiire yeni imkânlar kazandırdı. Cahit Sıtkı, hayatını, "Baudelaure'i okumadan önce, Baudelaure'i okuduktan sonra" şeklinde iki döneme ayırdığını söylüyor.
ESERLERİ Şiir: Otuz Beş Yaş, Ömrümde Sükût, Düşten Güzel, Sonrası.
Hikâye: Gün Eksilmesin Penceremden Mektup: Ziya'ya Mektuplar.

 

AHMET MUHİP DIRANAS (1908-1980)
Baudelaure'in şiir görüşüyle Türk halk şiirini kaynaştırmıştır. İnsanın iç dünyasını, tarih, metafizik, doğa temalarını, güzelliğe olan aşkını, yaşama sevincini mecazlı, sembollü, çoğu zaman da destanımsı bir söyleyişle şiirleştirir. Fahriye Abla, Olvido, Serenad gibi şiirleriyle tanınıp sevildi. Tevfik Fikret'in Rubab-ı Şikeste adlı şiir kitabını, "Kırık Saz" adıyla ve günümüz Türkçesiyle kaleme aldı. Tiyatro türünde de eser verdi.
ESERLERİ Şiir: Şiirler. Tiyatro: Gölgeler, O Böyle İstemezdi.

 

ASAF HÂLET ÇELEBİ (1907-1958)
Asaf Hâlet Çelebi; bilinçaltı, soyut ve anlamsızlık, Divan edebiyatı, masal dünyası,"içi musiki dolu" mısralar, edebiyatımızda bir bakıma "İkinci Yeni"nin müjdecisidir.
ESERLERİ Şiir: He, Lâmelif, Om Mani Padme Hum.
Araştırma-İnceleme-Çeviri: Mevlânâ, Molla Câmi, Naima, Ömer Hayyam.

 

NECİP FAZIL KISAKÜREK (1905-1983)
Modern Türk edebiyatının mistik şairidir. Edebiyatın hemen her türünde eser vermiş olmakla birlikte şairliğiyle öne çıkar. Tiyatroları da oldukça başarılıdır.  1936 yılında Ağaç, 1943 yılında da Büyük Doğu dergilerini çıkardı. Türkçe'yi en güzel kullanan şairlerimizden biri olarak kabul edilir. Gençlik yıllarında yazdığı Kaldırımlar şiiriyle tanındı. Kaldırımlar I-II-III, Sakarya Türküsü, Zindandan Mehmet'e Mektup ve Çile adlı şiirleri ünlüdür.
Necip Fazıl, Fransız sembolistlerinden ve halk şiirinden yararlanarak heceyle kendine has, başarılı şiirler yazdı. İlk dönem şiirlerinden sonraki şiirlerinde mistik konuları, madde ve ruh ilişkisini, insanın evrendeki yerini konu edindi. Şiirlerini son dönemde "Çile" adı altında tek kitapta topladı. Bu kitapta ayrıca, şiir anlayışını da "Poetika" başlığı altında anlattı.
ESERLERİ Şiir: Örümcek Ağı, Kaldırımlar, Ben ve Ötesi, Sonsuzluk Kervanı, Çile (Bütün Şiirleri).
Tiyatro: Bir Adam Yaratmak, Reis Bey, Tohum, Ahşap Konak, Künye, Sabırtaşı, Yunus Emre, Nam-ı Diğer Parmaksız Salih, Abdülhamit Han. Roman: Kafa Kâğıdı
Hikâye: Ruh Burkuntularından Hikâyeler, Birkaç Hikâye Birkaç Tahlil, Aynadaki Yalan.
İnceleme-Biyografi-Hâtıra-Makale: Çöle İnen Nur, Yılanlı Kuyudan, Babıâli, Çerçeve, İhtilâl

 

YEDİ MEŞALECİLER
1-)1928'de "Meşale" adlı dergi, altısı şair, biri
2-)Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının ilk edebî topluluğudur.
3)Sanat için sanat anlayışına bağlı kalmışlar;
4)Şiirde "canlılık, içtenlik, devamlılık ve yenilik"
5-)Beş Hececiler'in sürdürdüğü "memleketçi edebiyat" anlayışına tepki
6-)Sanatta Batılı ilkeler, hece ölçüsüyle ve Fransız sembolistler
7-)Fecr-i Âticiler gibi etkili olamamışlar;
8-)Ziya Osman Saba, en önemli şairi
Topluluğu oluşturan isimler şunlardır: Kenan Hulusi Koray (hikâyeci), Sabri Esat Siyavuşgil, Cevdet Kudret Solok, Ziya Osman Saba, Vasfi Mahir Kocatürk, Yaşar Nabi Nayır, Muammer Lütfi Bahşi
Formul: CeZVeSi YaMuK

 

ZİYA OSMAN SABA (1910-1957)
Yedi Meşaleciler topluluğu içinde şiiri uzun soluklu olarak sürdüren tek şairdir. Her varlıkta bir güzellik, her olayda bir iyilik araması, hayata iyimser gözlerle bakması şiirlerinin ve nesirlerinin en genel özelliğidir. "Aşk, doğa, insan sevgisi, çocukluk özlemi, ölüm, ev, aile, küçük mutluluklar, hatıralar, 'Tanrı'ya sevgiyle-alınyazısına rahatça bağlanış', huzurlu bir yaşantı, sürekli bir barış" temalarını, taze bir aydınlıkla mısra mısra işler. https://www.notbak.com
ESERLERİ Şiir: Sebil ve Güvercinler, Geçen Zaman, Nefes Almak.
Hikâye: Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi, Değişen İstanbul.

 

KENAN HULUSİ KORAY (1906-1943)
Yedi Meşaleciler olarak tanınan edebiyat topluluğu içinde nesirle ve bilhassa hikâyeyle uğraşan tek isimdir.
ESERLERİ Hikâye: Bir Yudum Su, Son Öpüş, Bir Otelde Yedi Kişi. Roman: Osmanoflar

 

YAŞAR NABİ NAYIR (1908-1981)
Fakat onun asıl büyüklüğü, bilinçli bir çabayla çıkardığı "Varlık" dergisidir. (Bir sanat-edebiyat dergisi olarak Varlık, Cumhuriyet döneminde çıkan en uzun soluklu dergilerdendir ve bugün de çıkmaktadır.) "Muzaffer Reşit" takma adı da onundur.
ESERLERİ Şiir: Kahramanlar, Onar Mısra. Manzum oyun: Mete, İnkılâp Çocukları, Beş Devir.
Roman: Bir Kadın Söylüyor, Âdem ve Havva. Oyun: Köyün Namusu. Hikâye: Bu da Bir Hikâyedir.
İnceleme, makale, araştırma, mektup, antoloji: Balkanlar ve Türklük, Edebiyatımızın Bugünkü Meseleleri, Nereye Gidiyoruz?, Yıllar Boyunca, Atatürk Yolu, Dost Mektuplar, Yıllar Boyunca…

 

CEVDET KUDRET SOLOK (1907-1992)
ESERLERİ Şiir: Birinci Perde Oyun: Tersine Akan Nehir, Rüya İçinde Rüya, Danyal ve Sara, Kurtlar
Roman: Sınıf Arkadaşları, Havada Bulut Yok İnceleme-Antoloji-Deneme: Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman (iki cilt), Dilleri Var Bizim Dile Benzemez, Batı Edebiyatından Seçme Parçalar, Türk Edebiyatından Seçme Parçalar

*Sabri Esat Siyavuşgil: Odalar ve Sofalar,
*Vasfi Mahir Kocatürk: Tunç Sesleri, Divan Edebiyatı Antolojisi

Ekleyen : dersimiz.com