Besin İçerikleri ve Görevleri
İçerdikleri Maddelere Göre Besinler
Besinler içerdikleri maddelere göre karbonhidratlar, proteinler, yağlar, vitaminler, su ve mineraller olarak gruplandırılır. Besinlerde birçok madde vardır ancak besinler en çok içerdikleri maddeye göre gruplandırılır.
Karbonhidratlar
Hangi Besinlerde Bulunur?
Temel besin maddelerimizdendir. Ekmek, makarna, pilav, süt, bal, meyve çeşitlerinde, tahıllarda, patates ve şeker kamışında bolca bulunur. Karbonhidrat içeren maddelere tentürdiyot damlatıldığında rengi mavi olur.
Vücudumuzda Ne İşe Yarar?
Karbonhidratlar vücudumuza enerji sağlar. Meyve ve sebzelerde, kepekli ekmekte, yulafta bulunan lif, sindirimi kolaylaştırır. Lif de bir karbonhidrattır.
Proteinler
Hangi Besinlerde Bulunur?
Et, süt, yumurta, yoğurt, balık, peynir gibi hayvansal besinlerde bolca bulunur. Bitkisel besinlerden tahıllar, baklagiller ve kuru yemişler protein bakımından zengindir. Nitrik asit damlattığımızda rengi sarı olan maddelerde protein vardır.
Vücudumuzda Ne İşe Yarar?
Proteinler, büyüme ve gelişmeyi sağlar. Vücudumuzda oluşan yaraların iyileşmesini proteinler gerçekleştirir. Bu nedenle proteinler yapıcı ve onarıcı besinler olarak adlandırılır. Vücudumuzun mikroplara karşı direnci ve zekâmızın gelişmesi için de proteinlere ihtiyaç duyarız. Büyüme ve gelişme dönemindeki bebekler ve çocuklar yeterince protein almazlarsa büyümeleri yavaşlar ya da durabilir. Çünkü yeterince protein almazsak kemik ve kaslarımız gelişemez.
Yağlar
Hangi Besinlerde Bulunur?
Bitkilerden ve hayvanlardan elde edilir.
Vücudumuzda Ne İşe Yarar?
Vücudumuz, fazla enerji gerektiren işler için gerekli enerjiyi yağlardan sağlar. Yağlar, karbonhidratlardan daha fazla enerji içerir. Fazla yağ vücudumuzda depolanır. Çok yağ ve karbonhidrat tükettiğimizde şişmanlık sorunu yaşarız.
Vitaminler
Hangi Besinlerde Bulunur, Ne İşe Yarar?
A Vitamini —? Havuç, kereviz, domates, taze fasulye, fıstık, avakado, baklagiller, mantar, yumurta, süt, buğday ve cevizde bulunur. Eksikliğinde gece körlüğü, deride kuruma ve pullanma görülür. Kemik ve diş gelişimine katkıda bulunur.
B Vitamini —? Süt ve süt ürünlerinde, kırmızı et, yumurta ve birçok sebzede bulunur. Tahıl ve tahıllardan elde edilen ürünlerde de B vitamini bulunur. B vitaminleri eksikliğinde kansızlık, yorgunluk, deride yaralar gibi rahatsızlıklar oluşur.
C Vitamini —? Turunçgiller, çilek, kuşburrnu, böğürtlen, domates, maydanoz, lahana, patates ve yeşil yapraklı sebzelerde bulunur. Diş ve diş eti sağlığı için gereklidir. Vücudu mikroplara karşı korur.
D Vitamini —? Süt, yumurta, tereyağı, balık ve balık yağı, peynir ve sebzelerde bulunur. Kalsiyum ve fosforun emilmesini ve kemiklerde depolanmasını sağlar. D vitamininin ön maddesi besinlerden alınır, güneş ışınları ile D vitamini oluşur. Ancak balık yağıyla doğrudan alabiliriz.
E Vitamini —? Kırmızı et, süt ve süt ürünleri, yumurta, tahıl ve tahıl ürünlerinde bulunur. Eksikliğinde kısırlık, karaciğer, kalp ve damar hastalıkları görülür.
K Vitamini —? Kırmızı et, pirinç, karaciğer, mısır, domates, yeşil sebzeler, muz, şeftali ve çilekte bulunur. Kanın pıhtılaşmasını sağlar. K vitamini eksikliğinde kan pıhtılaşmaz. Yaralanmalarda çok kan kaybedilebilir.
Vitaminler, vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapar. Vücudun direncini artırarak hastalıklardan korur. Ayrıca vitaminler büyüme, gelişme ve üremede önemli rol oynar.
VİTAMİNLERİN, KARBONHİDRAT , PROTEİN VE YAĞLARIN AYRAÇLARI
AYIRAÇLAR=İNDİKATÖRLER
Çeşitli maddeleri tanımak varlığını anlamak için kullanılan maddelere ayıraç denir.
KARBONHİDRAT
ekmek,pilav,makarna,unlu yiyecekler,patates,süt,süt ürünleri,meyveler v.b.
• Nişasta + İyot Çözeltisi ------- > Mavi - Mor Renk
• Nişasta + Lügol Çözeltisi ------- > Mavi - Mor Renk
• Glikoz + Benedict Çözeltisi ----ISI----> Kiremit Kırmızısı Renk
• Glikoz + Fehling Çözeltisi -----ISI----> Kiremit Kırmızısı Renk
• Selüloz + İyotlu Çinkoklorür------------ >Açık Mavi veya Yeşil Renk
• Glikojen +İyot Çözeltisi------------------- >Kahverengi-Kırmızı renk
PROTEİN
et,süt,yumurta,peynir,bakla,fasülye,nohut,mercimek v.b.
• Protein + Nitrikasit ---------ISI------- > Sarı Renk
• Protein + Biüret -----------ISI------- > Mor - Menekşe Renk
• Protein + Fehling Çözeltisi----ISI----->Menekşe Renk
• Protein + Lügol ------------ISI--------- > Sarı Renk
YAĞLAR
içyağı,kuyrukyağı,zeytinyağı,mısıryağı,pamukyağı,ayçiçekyağı,soyayağı,fındık,ceviz,fıstıkyağı
• Yağ + Eter ---------------------> Kağıt üzerinde saydam leke
• Yağ + Aseton ------------------> Kağıt üzerinde saydam leke
• Yağ + Alkol --------------------> Kağıt üzerinde saydam leke
• Yağ +Sudan III ----ISI-------> Kırmızı damlacıklar
Su
Canlılar susuz yaşayamaz. Yemek .yemeden 2 hafta yaşayabiliriz ama 'susuz birkaç gün yaşayabiliriz, ı Vücudumuzun % 70'i sudur. Su içerek [Vücudumuzun su ihtiyacını karşılarız. Her gün 1,5 - 2 litre su içmeliyiz. Meyve ve sebzeleri yediğimizde de vücudumuza su alırız. Yazın terleyerek su kaybettiğimiz için daha çok su içeriz.
Su da vitaminler gibi vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapar.
Mineraller
Mineralller, vücudumuza yediğimiz yiyecekler ve içeceklerle girer. Vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapar.
Ekleyen : dersimiz.com