Ders Notları, Konu özetleri

 İnsanda her özellik yada karakteri belirleyen bir çift gen vardır bunların biri anneden diğeri de babadan gelir. Bir özellik bakımından bir sağlam, birde hatalı gen taşıyan kişilere taşıyıcı denir. Kısa parmaklık, gece körlüğü, göz kusurları gibi hastalık genleri çekiniktir. Ancak anne ve babadan aynı genler alınırsa ortaya çıkar. Yani iki çekinik gen birleşirse o hastalık ortaya çıkar.
Akrabalar arasında evlilik sakıncalıdır. Çünkü akrabalarda aynı genleri taşıma ihtimali fazladır. Bu nedenle hastalığı taşıyan çekinik genlerin bir araya gelme olasılığı artar. Bu nedenle evlilikten önce muhakkak gen testi yaptırılmalıdır.
Renk Körlüğü: Kırmızı ve yeşil rengi ayırt edememe hastalığıdır. Bu hastalığı taşıyan gen Xr şeklinde gösterilir. X^r ise hastalığı taşımayan gendir.

Dişi                       Erkek
X^RX^R Normal         X^RY Normal
X^RX^r Taşıyıcı         X^rYRenk körü
X^rX^r Renk körü

ÖRNEK: Taşıyıcı bir anne ile renk körü bir babanın doğacak çocuklarının renk körü olma olasılığı nedir ?
X^RX^r Taşıyıcı anne
X^rY Renk körü baba
                       X^rX^r                X^rY
                        Taşıyıcı anne       Renk körü baba

    X^RX^r                 X^RY              X^rX^r               X^rY
Taşıyıcı kız       Normal erkek      Renk körü kız       Renk körü erkek

Çocukların %50 si renk körüdür.
Hemofili : Kanın geç pıhtılaşması yada hiç pıhtılaşmaması hastalığıdır. Çoğunlukla erkeklerde görülen bir hastalıktır. Eğer bozuk gen her iki X kromozomunda bulunuyorsa dişide de görülür. Ancak bu durumda hasta ya ölü doğar yada kısa süre sonra ölür.
Hemofili hastalığını taşıyan gen X^h
Hemofili hastalığını taşımayan gen X^H şeklinde gösterilir.

Dişi                        Erkek
X^HX^H Normal        X^HY Normal
X^HX^h Taşıyıcı        X^hY Hemofili
XhX^h Hemofili

ÖRNEK : Hemofili bir baba ile normal bir annenin doğacak çocuklarının hemofili olma olasılığı nedir ?

                X^hY                            X^HX^H
      Hemofili baba                  Normal anne

  X^hX^H              X^hX^H         X^HY                X^HY
Taşıyıcı kız          Taşıyıcı kız     Normal erkek         Normal erkek
Çocukların hemofili olma olasılığı yoktur. ( % 0 )

Ekleyen : dersimiz.com