Uyak Düzeni (Şeması) ve Çeşitleri

Uyak Düzeni (Şeması) ve Çeşitleri  
Şiirler uyaklanış bakımından üçe ayrılır;
 
a) Düz Uyak: Uyaklı kelimeler aaxa veya aaab şeklinde sıralanmışsa buna düz uyak denir. 
 
Hiç anılmaz olmuş atalar adı
Beşikte bırakmış ana evladı
Kırılmış yetimin kolu kanadı
Zulüm pençesinden aman kalmamış  
 
b) Çapraz Uyak: Uyaklı kelimeler abab şeklinde sıralanmışsa buna çapraz uyak denir.  
 
Sokaktayım kimsesiz bir sokak ortasında
Yürüyorum arkama bakmadan yürüyorum
Yolumun karanlığa saplanan noktasında
Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum
                                                Necip Fazıl Kısakürek   
 
c) Sarmal Uyak: Uyaklı kelimeler abba şeklinde sıralanmışsa buna çapraz uyak denir.  
 
En son Bektaş Ağa çöktü diz üstü
Titrek elleriyle gererken yayı
Her yandan bir merak sardı alayı
Ok uçtu,hedefin kalbine düştü  
 
d) Mani Tipi Uyak: Mani tipindeki şiirlerde kullanılan uyak türüdür. aaxa şeklinde uyaklanır.Tek dörtlük için geçerlidir.  
 
Dağlarda kar kalmadı
Gözlerde fer kalmadı
Daha yazacak idim
Kağıtta yer kalmadı 

Ekleyen : dersimiz.com