Cümle Vurgusu
CÜMLE VURGUSU
Cümlede en önemli öğeyi belirtmektir. Aşağıdaki örneklerde görüldüğü üzere çeşitli biçimlerde yapılabilir.
Yapılış Biçimi Vurgulanan Öğe
?Özlem yarın trenle İzmir'e gidiyor. (yükleme yaklaştırma) Dolaylı Tümleç
?Özlem trenle İzmir'e yarın gidiyor. (yükleme yaklaştırma) Zarf Tümleci
?Yarın trenle İzmir'e Özlem gidiyor. (yükleme yaklaştırma) Özne
?Gidiyorum gurbeti gönlümde duya duya. (yüklemi başa getirme) Yüklem
?Özlem mi yarın trenle İzmir'e gidiyor? (mi'den önce getirme) Özne
?Özlem yarın trenle mi İzmir'e gidiyor? (mi'den önce getirme) İlgeç Tümleci
?Özlem de yarın trenle İzmir'e gidiyor. (de'den önce getirme) Özne
?Özlem yarın trenle İzmir'e de gidiyor. (de'den önce getirme) Dolaylı Tümleç
?Akşam kim bizi buradan alacak? (soru sözcüğünde) Özne
?Ne zaman eve geleceksin? (soru sözcüğünde) Zarf Tümleci
ARASÖZ ( Ara Cümle) (, x , / - x -)
Cümle arasına giren ve cümlenin herhangi bir öğesi olmayan söz, söz grubu ya da cümlelerdir.
Cümlede herhangi bir öğenin açıklayıcısı durumunda olabileceği gibi, cümleyi söyleyenin araya girerek düşüncesini bildirmesi biçiminde de olabilir.
?Babası, can dostu, dün vefat etmiş.
?Yahya Kemal, Divan edebiyatının son temsilcisi, törenlerle anıldı.
?En çok sevdiği arkadaşı, Ahmet, onu aramamıştı bile.
?Bu gizemler ülkesinden, Mısır'dan, yarın ayrılıyoruz.
?Doğup büyüdüğüm o yeri, Yalova'yı, çok özledim.
?Zafer, portakalı -vitamin deposunu- çok severdi.
?Bunu, hayatını bana adayan kadına -anneme- aldım.
?İki gün önce, salı günü, pikniğe gittik.
?Dünkü kaza -Allah beterinden saklasın- çok korkunçtu.
?Geçen sonbahar bu sahilde, sen de anımsayacaksın, saatlerce dolaşmıştık.
?Ben, ne yalan söyleyeyim, henüz acıkmadım.
?Cihan yıkılsa -emin ol- bu cephe sarsılmaz.
Ekleyen : Mehmet Akif Güner